İstanbul iline bağlı Sultangazi ilçesi Avrupa yakasında, İstanbul’un kuzeybatısında yer almakta olup, İstanbul’un en küçük ilçelerinden birisidir. İlçe adını, Sultançiftliği Mahallesi ile Gazi Mahallesi’nin birleştirilmesinden almıştır.
İlçe 1326 -1359 yılları arasında Sultan Orhan Gazi tarafından fethedildiği için ismini Sultançiftliği olarak buradan almıştır.
Bir zamanlar Çatalca'ya bağlı olarak kayıtları olan Sultangazi uzunca ova adıyla bilinen alanda kurulmuştur.
1949 yılında Çatalca kazasına bağlı olan Sultançiftliği Sultan çiftliği ilk kuruluşu 66 hissedarın 110 eşit hissesinden farklı hisse payları satın alarak köy haline getirilmesi ile başlar.17 Eylül 1949 Tarih ve 23234 no lu İstanbul 6. noter yevmiye kaydı ile Mustafa Güven adlı şahıs ve 110 kişiden oluşan hissedarlarınca alınan Sultançiftliği köyü uzun süre Eyüb’e bağlı iken 1963 yılından sonra Gaziosmanpaşa bağlı olmuş 2008 yılında Gaziosmanpaşa'ya bağlı 14, Eyüp ve Esenler'e bağlı birer mahallenin katılımıyla Sultangazi adı ile ilçe olmuştur. Sultangazi, Aziz Paşa'ya ait Sultançiftliği'nin 1952 yılında torunları tarafından 110 kişiye hisseli olarak satılmasıyla ilk temelleri atılmaya başlamıştır..Önceleri Cebeci köyüne ait olan bu 14 bin dekarlık alanın bir kısmı 1963 yılında Eyüp'ten ayrılan Gaziosmanpaşa'ya diğer kısmı Bakırköy'e bağlanmıştır.
SULTANGAZİ FOR ENGLİSH
Esenler and Başakşehir are at west, Gaziosmanpaşa is at south, and Eyüp is at north and east. Gaziosmanpaşa district were the divided to three districts, Sultangazi is one of them and it's at obvious. The TEM highway draws to border with Gaziosmanpaşa. Sultangazi is divided into three districts: Habibler, Gazi and Sultançiftliği. "Sultan" word of Sultançiftliği (meaning farm of Sultan) to combine with Gazi, and then Sultangazi emerge.
Sultangazi have 3 precincts, 11 neighbourhoods and 1 village.
Precincts:
Sultançiftliği,
Gazi,
Habibler
50. Yıl,
75. Yıl,
Cebeci,
Cumhuriyet,
Esentepe,
İsmetpaşa,
Malkoçoğlu,
Uğur Mumcu,
Yayla,
Yunus Emre,
Zübeyde Hanım
Villages:
Cebeci (near to Cebeci neighbourhood as 3 km.)
This district's population is crowd, includes immigrants from Bulgaria and Yugoslavia, and Black Sean Turkish, Alevi and Kurdish populations.
1949 yılında Çatalca kazasına bağlı olan Sultançiftliği Sultan çiftliği ilk kuruluşu 66 hissedarın 110 eşit hissesinden farklı hisse payları satın alarak köy haline getirilmesi ile başlar.17 Eylül 1949 Tarih ve 23234 no lu İstanbul 6. noter yevmiye kaydı ile Mustafa Güven adlı şahıs ve 110 kişiden oluşan hissedarlarınca alınan Sultançiftliği köyü uzun süre Eyüb’e bağlı iken 1963 yılından sonra Gaziosmanpaşa bağlı olmuş 2008 yılında Gaziosmanpaşa'ya bağlı 14, Eyüp ve Esenler'e bağlı birer mahallenin katılımıyla Sultangazi adı ile ilçe olmuştur. Sultangazi, Aziz Paşa'ya ait Sultançiftliği'nin 1952 yılında torunları tarafından 110 kişiye hisseli olarak satılmasıyla ilk temelleri atılmaya başlamıştır..Önceleri Cebeci köyüne ait olan bu 14 bin dekarlık alanın bir kısmı 1963 yılında Eyüp'ten ayrılan Gaziosmanpaşa'ya diğer kısmı Bakırköy'e bağlanmıştır.
İstanbul’un kuzeybatısında, denizden 50 metre yükseklikte, 36 km² yüz ölçüme sahip Sultangazi ilçesi doğuda Eyüp, batıda Esenler, güneyde Gaziosmanpaşa, kuzeybatıda Başakşehir ilçeleriyle sınır oluşturmaktadır. İlçede 14 mahalle bulunmaktadır.
- Sultançiftliği,
- Gazi,
- Habibler
- 50. Yıl,
- 75. Yıl,
- Cebeci,
- Cumhuriyet,
- Esentepe,
- İsmetpaşa,
- Malkoçoğlu,
- Uğur Mumcu,
- Yayla,
- Yunus Emre,
- Zübeyde Hanım
İlçe 06.03.2008 Kabul Tarih; 22.03.2008 26284 Mükerrer Resmi Gazete Tarihli 5747 Sayılı Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması Ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” un İlçe Kurulması Başlıklı 1.Madde 24.Esas “Ekli (22) sayılı listede adları yazılı mahalleler ile mahalle kısımları merkez olmak ve aynı adla bir belediye kurulmak üzere İstanbul İlinde Sultangazi adıyla kurulmuştur.
Edinilen bilgiye göre, Mübadele öncesi Rumların yaşadığı bir belde olan Cebeci Mahallesi’ne mübadele nedeni ile bölgede yaşayan Rumlar, Yunanistan’a göç ederken, Yunanistan’dan gelen bazı Türkler de Cebeci’de yaşamaya başlamıştı. Eskilere dayanan bir yerleşim yeridir.
Bölge Bizans ve Osmanlı Devleti’nden beri İstanbul için önem taşıyan tarihi suyolları üzerinde yer almaktadır.
Fetihten önce İstanbul’un su ihtiyacı Halkalı Suları diye adlandırılan, Halkalı köyü ile Cebeciköy’ün güneyindeki bölgeden gelen memba sularından ve Belgrat ormanlarından gelen yüzeysel sulardan, bir bölümü de Istıranca Dağları’ndan gelen sulardan karşılanmakta idi. İmparator Kostantinus döneminde yaptırılan ve Istıranca dağlarından getirilen 242 ilometrelik isale hattı bu bölgeden geçmekte idi. Bu isale hattı üzerinde 6-7 tane 2-3 katlı büyük kemer ve 30’dan fazla tek gözlü kemerin kalıntılarını görmek mümkündür.
Cebeciköy deresi üzerinde rastlanan Ceneviz galeri kalıntıları fetih öncesi suyollarının bölgedeki varlığının en önemli delilleridir. Bölge, Osmanlı döneminde de özellikle su medeniyeti açısından çok önem taşımaktadır. Özellikle Fatih’in İstanbul’u feth etmesinden sonra, büyük isale hatlarının hemen hemen hepsi yıkıldığı için halk su ihtiyacını sarnıçlardan karşılamakta idi. Fatih Sultan Mehmet, I.Theodosius tarafından yaptırıldığı kabul edilen Belgrat Ormanları’ndan gelen galeri şeklindeki isale hattını, Cebeciköy ve Bozdoğan Kemeri altında yaptırdığı sıra çeşmelere kadar olan bölümünü adeta yeniden yaptırır gibi tamir ettirdi. Tarihi yarımadayı besleyen Osmanlı su tesisleri Halkalı suyolu, Kırkçeşme suyu, küçük menbalardan beslenen ve hayır sahipleri tarafından yaptırılan çeşmelerden oluşur. Halkalı ve Cebeciköy arasındaki alandan gelen sulara Halkalı suları denilir.
Ayrıca II. Bayezid tarafından yaptırılan ve Bayezid Suyolu adıyla bilinen suyolu, Cebeciköy’ün 1700 m güneyindeki bir menbaadan başlayarak güneye doğru devam eder, Çiçoz kubbesinden önce tünele girer ve daha sonra da sırasıyla Edirnekapı, Fatih Camii avlusu, Bozdoğan kemeri ve daha sonra da Bayezid meydanına kadar ulaşır. Kanuni Sultan Süleyman döneminde İstanbul’un nüfusunun hızlı artması sebebiyle, su sıkıntısı baş göstermiştir.
Kanuni su ihtiyacını karşılamak için araştırmalar yaptırmış, Mimar Sinan ile müşaverede bulunarak Belgrat Ormanları’ndan su getirilmesine karar vermiş ve bu iş için Mimar Sinan’ı görevlendirmiştir.
Suyolları güzergahında bulunan ve Suyolcu köyleri diye adlandırılan köylerin halkı su yolları ve müştemilatının korunması, tamiratı gibi hizmetleri görmekle mükellef idiler. Bu hizmetleri gören köylerin halkı vergilerden muaf tutulmuşlardır. Nitekim 1520 tarihli tahrir kaydında Cebeci köyü halkının Kırkçeşme su yolunu tamir edip bakımını üstlendikleri için her türlü vergiden muaf oldukları görülmektedir.
Osmanlı idari sisteminde bölge Haslar kazasına bağlı çeşitli köyler ve çiftlikler olarak kendisini göstermektedir.Cebeci köyü, Pirinççi köyü, Çavuşköy ve Çınarlıhan (Habipler), belgelerde adı geçen ve bu bölgede yer alan köylerdir. Suyolcu köyleri genellikle Hıristiyan olup, hemen hepsinde kilise bulunmakta idi. Cebeci köyünde bulunan kilise harabesi bunun en müşahhas bir örneğidir.
Tanzimat sonrası bölgede Müslüman nüfus Balkanlardan gelen göçlerle yoğunlaşmaya başlamıştır. Belgelerden bölgeye yerleşen göçmenlerin daha çok Şumnu, Cuma ve Lofça’dan gelenler olduklarını görmekteyiz.
Bölge, İstanbul – Edirne, Balkanlar yolu üzerinde olup tarihi kuzey fetih yolu buradan geçmekte idi. Şu anda Topkapı – Habipler tramvay hattının geçtiği yol tarihi Edirne şosesi idi. Yine bölgede ilk belediye teşkilatının kurulduğu yer olan Kemerburgaz ve civarına bu bölgeden ulaşım sağlanırdı.
Cumhuriyet döneminde bölge uzun yıllar Eyüp ilçesine bağlı olarak idare edilmiştir. 27/8/1963 tarihinde Arnavutköy, Boğazköy, Bolluca, Çilingir gibi köylerle birlikte Cebeciköy’de Eyüp ilçesi Rami bucağından alınıp yeni kurulan Gaziosmanpaşa ilçesine bağlanmıştır.
Nihayet 6/3/2008 tarihinde kabul edilen “Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”un 24. maddesi hükmünce “Ekli (22) sayılı listede adları yazılı mahalleler ile mahalle kısımları merkez olmak ve aynı adla bir belediye kurulmak üzere İstanbul İlinde Sultangazi” ilçesi kurulmuştur.
Edinilen bilgiye göre, Mübadele öncesi Rumların yaşadığı bir belde olan Cebeci Mahallesi’ne mübadele nedeni ile bölgede yaşayan Rumlar, Yunanistan’a göç ederken, Yunanistan’dan gelen bazı Türkler de Cebeci’de yaşamaya başlamıştı. Eskilere dayanan bir yerleşim yeridir.
Bölge Bizans ve Osmanlı Devleti’nden beri İstanbul için önem taşıyan tarihi suyolları üzerinde yer almaktadır.
Fetihten önce İstanbul’un su ihtiyacı Halkalı Suları diye adlandırılan, Halkalı köyü ile Cebeciköy’ün güneyindeki bölgeden gelen memba sularından ve Belgrat ormanlarından gelen yüzeysel sulardan, bir bölümü de Istıranca Dağları’ndan gelen sulardan karşılanmakta idi. İmparator Kostantinus döneminde yaptırılan ve Istıranca dağlarından getirilen 242 ilometrelik isale hattı bu bölgeden geçmekte idi. Bu isale hattı üzerinde 6-7 tane 2-3 katlı büyük kemer ve 30’dan fazla tek gözlü kemerin kalıntılarını görmek mümkündür.
Cebeciköy deresi üzerinde rastlanan Ceneviz galeri kalıntıları fetih öncesi suyollarının bölgedeki varlığının en önemli delilleridir. Bölge, Osmanlı döneminde de özellikle su medeniyeti açısından çok önem taşımaktadır. Özellikle Fatih’in İstanbul’u feth etmesinden sonra, büyük isale hatlarının hemen hemen hepsi yıkıldığı için halk su ihtiyacını sarnıçlardan karşılamakta idi. Fatih Sultan Mehmet, I.Theodosius tarafından yaptırıldığı kabul edilen Belgrat Ormanları’ndan gelen galeri şeklindeki isale hattını, Cebeciköy ve Bozdoğan Kemeri altında yaptırdığı sıra çeşmelere kadar olan bölümünü adeta yeniden yaptırır gibi tamir ettirdi. Tarihi yarımadayı besleyen Osmanlı su tesisleri Halkalı suyolu, Kırkçeşme suyu, küçük menbalardan beslenen ve hayır sahipleri tarafından yaptırılan çeşmelerden oluşur. Halkalı ve Cebeciköy arasındaki alandan gelen sulara Halkalı suları denilir.
Ayrıca II. Bayezid tarafından yaptırılan ve Bayezid Suyolu adıyla bilinen suyolu, Cebeciköy’ün 1700 m güneyindeki bir menbaadan başlayarak güneye doğru devam eder, Çiçoz kubbesinden önce tünele girer ve daha sonra da sırasıyla Edirnekapı, Fatih Camii avlusu, Bozdoğan kemeri ve daha sonra da Bayezid meydanına kadar ulaşır. Kanuni Sultan Süleyman döneminde İstanbul’un nüfusunun hızlı artması sebebiyle, su sıkıntısı baş göstermiştir.
Kanuni su ihtiyacını karşılamak için araştırmalar yaptırmış, Mimar Sinan ile müşaverede bulunarak Belgrat Ormanları’ndan su getirilmesine karar vermiş ve bu iş için Mimar Sinan’ı görevlendirmiştir.
Suyolları güzergahında bulunan ve Suyolcu köyleri diye adlandırılan köylerin halkı su yolları ve müştemilatının korunması, tamiratı gibi hizmetleri görmekle mükellef idiler. Bu hizmetleri gören köylerin halkı vergilerden muaf tutulmuşlardır. Nitekim 1520 tarihli tahrir kaydında Cebeci köyü halkının Kırkçeşme su yolunu tamir edip bakımını üstlendikleri için her türlü vergiden muaf oldukları görülmektedir.
Osmanlı idari sisteminde bölge Haslar kazasına bağlı çeşitli köyler ve çiftlikler olarak kendisini göstermektedir.Cebeci köyü, Pirinççi köyü, Çavuşköy ve Çınarlıhan (Habipler), belgelerde adı geçen ve bu bölgede yer alan köylerdir. Suyolcu köyleri genellikle Hıristiyan olup, hemen hepsinde kilise bulunmakta idi. Cebeci köyünde bulunan kilise harabesi bunun en müşahhas bir örneğidir.
Tanzimat sonrası bölgede Müslüman nüfus Balkanlardan gelen göçlerle yoğunlaşmaya başlamıştır. Belgelerden bölgeye yerleşen göçmenlerin daha çok Şumnu, Cuma ve Lofça’dan gelenler olduklarını görmekteyiz.
Bölge, İstanbul – Edirne, Balkanlar yolu üzerinde olup tarihi kuzey fetih yolu buradan geçmekte idi. Şu anda Topkapı – Habipler tramvay hattının geçtiği yol tarihi Edirne şosesi idi. Yine bölgede ilk belediye teşkilatının kurulduğu yer olan Kemerburgaz ve civarına bu bölgeden ulaşım sağlanırdı.
Cumhuriyet döneminde bölge uzun yıllar Eyüp ilçesine bağlı olarak idare edilmiştir. 27/8/1963 tarihinde Arnavutköy, Boğazköy, Bolluca, Çilingir gibi köylerle birlikte Cebeciköy’de Eyüp ilçesi Rami bucağından alınıp yeni kurulan Gaziosmanpaşa ilçesine bağlanmıştır.
Nihayet 6/3/2008 tarihinde kabul edilen “Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”un 24. maddesi hükmünce “Ekli (22) sayılı listede adları yazılı mahalleler ile mahalle kısımları merkez olmak ve aynı adla bir belediye kurulmak üzere İstanbul İlinde Sultangazi” ilçesi kurulmuştur.
Sultangazi’de şehirleşme hareketleri 1970’li yıllar ve sonrasında o dönemde kırsal alanlar arasında yer alan Atışalanı, Küçükköy, Cebeci, Habibler ve Mahmutbey gibi kırsal yerleşmelerde sanayi kuruluşlarının açılmasıyla ve bu bölgenin daha uzağındaki büyük sanayi kuruluşlarında çalışmak için gelenlerin bu kırsal alanlara yerleşmesiyle başlamıştır. O dönemde kırsal alanlar arasında sayılan bu yerleşmelerin nüfusu göçlerle artmış, zamanla kırsal niteliklerini kaybedip İstanbul’un merkez alanına katılmışlardır.
İstanbul’daki iş imkânları ve Sultangazi İlçesi’nin bazı bölgelerinde konut kiralarının daha uygun olması bu bölgeye göçü arttıran başlıca nedenlerdir. Dolayısıyla ilçe, hızlı nüfus artışına bağlı olarak gecekondulaşma, plansız şehirleşme, alt yapı yetersizliği, işsizlik gibi birçok problemle karşı karşıyadır.
Sultangazi'nin Jeolojik Yapısı
Sultangazi jeolojik yapısının merkezinde yanardağ lavlarından oluşan taşlaşmış katmanların kuvars fayları ile çevrilmiş, bazı yerlerinde kil katmanları olan ve bu kil katmanları altında kömür katmanı olan alanları vardır..
SULTANGAZİ FOR ENGLİSH
Esenler and Başakşehir are at west, Gaziosmanpaşa is at south, and Eyüp is at north and east. Gaziosmanpaşa district were the divided to three districts, Sultangazi is one of them and it's at obvious. The TEM highway draws to border with Gaziosmanpaşa. Sultangazi is divided into three districts: Habibler, Gazi and Sultançiftliği. "Sultan" word of Sultançiftliği (meaning farm of Sultan) to combine with Gazi, and then Sultangazi emerge.
Sultangazi have 3 precincts, 11 neighbourhoods and 1 village.
Precincts:
Sultançiftliği,
Gazi,
Habibler
50. Yıl,
75. Yıl,
Cebeci,
Cumhuriyet,
Esentepe,
İsmetpaşa,
Malkoçoğlu,
Uğur Mumcu,
Yayla,
Yunus Emre,
Zübeyde Hanım
Villages:
Cebeci (near to Cebeci neighbourhood as 3 km.)
This district's population is crowd, includes immigrants from Bulgaria and Yugoslavia, and Black Sean Turkish, Alevi and Kurdish populations.
Sosyal Medyadayız